حجت‌الاسلام سرلك با بيان تعريف و حدود «غيرت» از منظر دين مي‌گويد: رومينا در ظاهر قاتلي به نام پدر دارد، اما شركاي قتل او، كساني هستند كه سردمدار روابط آزاد ميان دختران و پسران هستند و اين روابط را عادي جلوه داده و مي‌دهند.
به گزارش گروه آخرين اخبار روزنامچه به نقل از خبرگزاري فارس ـ گروه فرهنگي ـ اميرحسين كسائي: ماجراي قتل دختر نوجوان در استان گيلان به دست پدر بر اثر يك اتفاق ناموسي در فضاي مجازي، اظهار نظرهاي فراواني را در پي داشت.
با اين‌كه رفتار افراطي و بي‌مبناي پدر رومينا در به قتل رساندن دخترش، موجي از انزجار را در افكار عمومي در پي داشته و رؤساي قواي قضاييه و مجريه، دستور رسيدگي فوري به اين حادثه وحشتناك داده‌اند، عده‌اي با دستمايه قرار دادن اين اتفاق به هجمه عليه موضوع «غيرت» پرداخته و اين رويه فطري و طبيعي انسان را قبيح جلوه داده‌اند.
فارس، موضوع «غيرت، تعريف و حدود آن» را در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمين علي سرلك، استاد حوزه و دانشگاه به بحث گذاشته است.
غيرت يكي از شئون قوه غضب است
غيرت داراي چه تعريف و تفسيري است؟
انسان‌ها داراي قوا و نيرو‌هاي بازدارنده و حفاظتي از وجود خود هستند كه يكي از آن‌ها، قوه غضب است كه از به هدر رفتن وجود انسان جلوگيري مي‌كند. اين قوه موجب مي‌شود انسان تحريك شود تا آسيب نبيند و در برابر آسيب‌هايي كه بناست به او وارد شود، واكنش مناسبي داشته باشد.
عرصه‌هاي آسيب انسان متفاوت است؛ يك زمان آسيب مالي به انسان وارد مي‌شود و فرضا پول انسان بناست دزديده شود كه انسان در برابر آن، بر اساس قوه غضب واكنش نشان مي‌دهد. زماني هم جنبه‌هاي جسمي مطرح است كه فردي بنا دارد به جسم ما آسيب وارد كند و ما براساس اين قوه در برابر او خشمگين مي‌شويم.
در نهايت يك زمان نيز عرصه آسيب در حوزه آبرو و حيثيت است. اگر بنا باشد فردي نسبت به آبرو و حيثيت ما تعرضي داشته باشد، به صورت طبيعي در برابر او واكنش نشان خواهيم داد و اين واكنش، برخاسته از قوه غضب است، اما بايد تحت كنترل عقل قرار گيرد تا واكنشي متناسب با فضاي هجوم وارده صورت گيرد.
يكي از شئون غضب، غيرت است كه در مباحث آبرويي و اصطلاحاً ناموسي، مثلا تعرض‌هايي كه در روابط همسرانه و خانوادگي رقم مي‌خورد، انسان به صورت طبيعي، واكنش نشان مي‌دهد، اما قوه غضب بايد همواره تحت مديريت و سرپرستي قوه عقل باشد تا نوع دفاع ما صحيح و درست باشد و به نوعي براي درست كردن ابرو، چشم را كور نكنيم.
مبنا و معناي رفتار غيرتمندانه
تحت كنترل بودن قوه غضب و به نوعي غيرت به چه معنايي است؟
اساساً قوه غضب مانند قوه شهوت، اگر عقلاني باشد، انسان را به كمال مي‌رساند اما اگر عقلاني نباشد، كمالات انسان را هم از بين مي‌برد. بنابراين رفتار غيرتمندانه عبارت است از واكنشي كه انسان براساس فكر و انديشه در برابر صدماتي كه به جنبه‌هاي حيثيتي و ناموسي او وارد مي‌شود، نشان مي‌دهد. خود اين واكنش و رفتار بسيار دقيق است و داراي حدود و شرايطي است كه اگر رعايت شود، حد و كمال را محقق مي‌كند و در غير اين صورت با بنزين به سراغ خاموش كردن آتش رفته‌ايم.
رعايت نكردن اين حدود و شرايط، مانند آن است كه فردي در مقام غيرت‌ورزي نسبت به همسر و دختر خود كارهاي خشونت‌آميز انجام دهد كه در اين‌صورت غيرت‌ورزي به عكس خود تبديل خواهد شد.
اسلام موافق غيرت عقلاني است
دين اسلام در برابر اين غيرت به عنوان يك قوه فطري و طبيعي چه واكنشي داشته است و اساساً آن را چگونه پذيرفته است؟
غيرت اگر براساس اعتدال و حكم عقل باشد، بخشي از كمال و رشد انسان است و به نوعي جزو فضايل وجودي او محسوب مي‌شود و مورد پذيرش اسلام است، اما اگر عقلاني نباشد، جزو رذايل به حساب خواهد آمد.
به طور مثال اگر فردي در مقام دفاع در برابر يك مهاجم، او را بيش از حد مجازات كند، نوعي خروج از اعتدال است و افراط و تفريط محسوب مي‌شود كه در قرآن كريم نهي شده است. در قرآن كريم داريم: «وَلا يَجرِمَنَّكُم شَنَآنُ قَومٍ عَلىٰ أَلّا تَعدِلُوا ۚ اعدِلوا هُوَ أَقرَبُ لِلتَّقوىٰ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبيرٌ بِما تَعمَلونَ؛ دشمني با جمعيّتي، شما را به گناه و ترك عدالت نكشاند! عدالت كنيد كه به پرهيزگاري نزديك‌تر است! و از (معصيت) خدا بپرهيزيد كه از آنچه انجام مي‌دهيد باخبر است!» يعني انسان حتي با دشمنانش هم بايد با عدالت رفتار كند تا مبادا دچار افراط و تفريط شود كه موجب آسيب به خود و جامعه است و آرامش را از جامعه سلب مي‌كند.
پا نوشت : خبرگزاري فارس ، خبرگزاري تسنيم ، مجله خبري ، خبرآنلاين، خبرگزاري مهر، روزنامچه ، آخرين اخبار، اخبار ايران، آخرين اخبار ايران، اخبار جهان ، اخبار، همشهري آنلاين
با اين تعريف، حد و مرز رفتار غيرتمندانه كجاست؟
برخورداري از غيرت براي آنكه خالي از افراط و تفريط باشد تا موجب برهم خوردن آرامش جامعه نشود، چه ويژگي‌هايي دارد؟
غيرت يكي از شئون و شعبه‌هاي قوه غضب است كه قوه حمايتگر براي انسان محسوب مي‌شود و حس بقا و حب به ذات را در وجود انسان ايجاد مي‌كند، اما اگر غيرت از اعتدال خود خارج شود از سويي بي‌غيرتي، بي‌تفاوتي، بي‌قاعدگي و در اصطلاح عرفي بي‌ناموسي را ايجاد مي‌كند كه فرد در برابر هيچ رفتار زشت و زننده‌‌اي كه آسيب‌هاي رواني، بهداشتي، اعتقادي و اخلاقي را ممكن است در جامعه ايجاد كند، حساسيتي ندارد. چنين فردي حتي تقبيح مي‌كند كه انسان واكنشي در قبال تهديدها از خود نشان دهد.
دين اسلام نسبت به خوك كه در مسائل غريزي و جفت‌گيري هيچ ابايي ندارد، بسيار تقبيح كرده است و داريم كه نبايد انسان مانند خوك باشد؛ يعني اصطلاحاً بي‌غيرت شود؛ زيرا حريم‌ها برداشته مي‌شود.
در دنياي امروز براساس مدل زيستن و سبك زندگي افراد كه انسان در آن تماما محور شده است، يكي از گام‌هايي كه بايد برداشته شود عبور از سنت‌ها و اصالت‌هايي است كه انسانيت با آن تعريف مي‌شود.
بنابراين امروز در ماجراي رخ داده براي رومينا اين دختر نوجوان برخي از افرادي كه در فضاي مجازي عمل پدر را تقبيح مي‌كنند، البته ما نيز اين رفتار را تقبيح مي‌كنيم، اما خاستگاه اظهارنظرها متفاوت است. آن‌ها به دنبال حمله كردن به حريم‌ها و حرمت‌ها هستند. در اين شكي نيست كه پدر رومينا، جنايتي بزرگ مرتكب شده است و قتل اين دختر با هيچ دليلي قابل توجيه نيست. او يك گناه كبيره انجام داده است و حتماً بايد مجازات شود.
اما برخي اين اتفاق را دستمايه‌اي براي حمله به اصل غيرت‌ورزي قرار داده‌اند و به دنبال تجويز نوعي اباحه‌گري و بي‌دروپيكري در روابط دخترها و پسر‌ها هستند كه براساس مثال مقام معظم رهبري دست چدني است كه دستكش مخملي پوشيده است؛ يعني ظاهر حرف‌ها دلسوزانه است و نوعي خيرخواهي دارند، اما متاسفانه مسئله آن‌ها رومينا و مظلوميت اتفاق افتاده نيست؛ بلكه به دنبال آن هستند كه تفريط در غيرت و حذف قيد و بندها در روابط را به دست آورند.
البته از سوي ديگر نيز برخي مشابه همان افرادي كه گفته مي‌شود به پدر رومينا اعلام كردند كه بايد برخورد كند و اگر او را نكشد بي‌غيرتي كرده است، امروز هم از آن طرف پشت بام در حال افتادن هستند و به افراط در غيرت مي‌پردازند؛ در حالي كه هر دو، دو روي يك سكه هستند و افرادي كه افراط مي‌كنند و يا در غيرت تفريط دارند، دو لبه قيچي هستند كه حقيقت و غيرت واقعي را ذبح مي‌كنند.
اميرالمومنين، علي عليه‌السلام مي‌فرمايد: جاهل يا افراط مي‌كند و يا تفريط؛ يعني يا كم مي‌گذارد و يا زياده‌روي دارد.
منبع : فارس
- پنجشنبه ۰۸ خرداد ۹۹ ۱۶:۳۳ ۶۶ بازديد
- ۰ نظر